logo

श्री मार्तंड देव संस्थान जेजुरी

श्री क्षेत्र जेजुरी, ता. पुरंदर, जि. पुणे ४१२३०३

PLACE TO VISIT

लवथळेश्वर मंदिर

जेजुरी नगरीच्या पश्चिम दिशेला सासवड - जेजुरी राज्य मार्गालगत पुरातन लवथळेश्वर नावाचे शिवमंदिर आहे. लव ऋषींनी हे मंदिर स्थापन करून तपश्चर्या केल्याने त्यांच्या नावानेच लवथळेश्वर हे नांव प्रचलीत झाले. मंदिरातील शिवलिंग हे भुगर्भात आहे. श्री समर्थ रामदास स्वामींचे काही काळ येथे वास्तव्य होते. ‘लवथवती विक्राळा.. ब्रह्मांडी माळा’ ही शिवशंकराची आरती समर्थ रामदासांनी याच ठिकाणी लिहीली असे. महाशिवरात्री, प्रदोष व श्रावणी सोमवार या दिवशी या ठिकाणी भाविकांची खुप गर्दी होत असते.



मल्हार गौतमेश्वर (छत्री ) मंदिर व ऐतिहासिक होळकर तलाव

जेजुरी नगराच्या पश्चिम दिशेला पुण्यश्लोक अहिल्यादेवी होळकर यांनी इ. स.1762 ते 1770 या कालावधीत सुमारे साडे सतरा एकर जागेत निर्माण केलेला भव्य विस्तीर्ण होळकर तलाव याची दगडी बांधणी व भुमीगत दगडी जलवाहिनी ही वास्तुस्थापत्यशास्त्राचा उत्कृष्ठ नमुना आहे. भाविकांच्या सोयीसाठी निर्माण केलेल्या तलावालगतच धर्मनिष्ठ दानशूर अहिल्यादेवींनी ऐतिहासिक चिंचेच्या बागेचीही निर्मिती केली होती. मल्हार गौतमेश्वर छत्री मंदिर हे होळकर राज्यसत्तेचे संस्थापक मल्हारराव होळकर व त्यांच्या पत्नी गौतमीबाई यांचे स्मारक आहे. विठोजी होळकर व तुकोजी होळकर यांनी हे मंदिर निर्माण केल्याचे शिलालेख आहेत. मुख्य मंदिरात शिवलिंग असून त्या मागे मल्हारराव होळकर यांचेसह त्यांच्या पत्नी अनुक्रमे गौतमीबाई , द्वारकाबाई, व बनाबाई यांच्या मुर्ती आहेत. तर मंदिराच्या बाजुलाच द्वारकाबाई व बनाबाई यांचे दोन घुमट मंदिरे आहेत. मुख्य मंदिराच्या बाहेर आवारात असणारा दगडी नंदी हा भाविकांचे लक्ष वेधून घेतो.

कडेपठार

जेजुरी शहराच्या दक्षिण दिशेला सपाटीपासून सुमारे 800 फुट उंचीवर जयाद्री डोंगररांगेच्या माथ्यावर खंडेरायाचे मुळ स्थान कडेपठार मंदिर आहे. येथे शंकर पार्वतीचे स्वयंभु लिंग असून मार्तंड भैरवाची मुर्ती उग्र रूपात दिसून येते. मंदिर दगडी बांधणीचे असून यावर कुठलाही शिलालेख अथवा शिल्पकाराचे नांव आढळून येत नाही. त्यामुळेच हे मंदिर इ. स. पुर्व काळातील असावे असे अभ्यासकांचे मत आहे. कुलदैवत खंडेरायाच्या कुलधर्म कुलाचारामध्ये कडेपठार मंदिर स्थळाला विशेष महत्त्व आहे. आषाढ महिन्यातील गणपुजा... या पुजेला धार्मिक विधींमध्ये मोठे स्थान आहे. पुजेच्या दिवशी स्वयंभु लिंग भंडार्‍याने अच्छादले जाते. व पुर्ण गाभारा भंडार्‍याने भरला जातो. रात्रभर सनई चौघड्यांचे वादन व लोककलावंतांची लोकगिते सादर होतात. मर्दानी दसरा- विजयादशमीचा पालखी भेटाभेट सोहळा व आपटापुजन हा विधीदेखील महत्त्वपूर्ण होय. तसेच अश्विन महिन्यात दर शनिवारी रात्री देवाचा छबिना काढला जातो. फाल्गुन शु. प्रतिपदेला कडेपठार मंदिरात पाखाळणी केली जाते. मंदिर साफसफाई करून उत्सवमुर्ती वाजत गाजत बाहेर नंदी मंडपात झोपाळा बांधून त्यावर बसविल्या जातात. रंग खेळला जातो. मंदिर आवारात रांगोळ्या काढून दिपोत्सव साजरा केला जातो. कडेपठार मंदिराच्या परिसरात ऋषीमुनी व तपस्वींची समाधीस्थळे आढळून येतात. मंदिरात जाण्यासाठी 750 पायर्‍या आहेत.


News

#सोमवती अमावास्या २०२३ पेपर कात्रण # संतश्रेष्ठ ज्ञानेश्वर महाराज पालखी सोहळा २०२३ #चैत्र पोर्णिमा २०२३ "म्हाळसा बाणाई अन्नसेवा कक्ष" रंगपंचमी उत्सव २०२३ सोमवती अमावास्या उत्सव २०२३ महाशिवरात्री उत्सव २०२३ माघ पोर्णिमा उत्सव २०२३ #इन्कम टॅक्स मध्ये सूट मिळणारे आयकर विभागाचे 80G प्रमाणपत्र प्राप्त झालेले आहे... मोबाईल वरून देणगी देणेकरिता कोड देवसंस्थान मार्फत कोरोना विषाणू प्रतिबंधात्मक उपाययोजना कोरोना या भयंकर रोगाचे सावट असल्या कारणाने सोमवती अमावास्या पालखी सोहळा रद्द #मा.ना.छगन भुजबळ साहेब, (मंत्री - अन्न, नागरी पुरवठा व ग्राहक संरक्षण). यांनी आज श्री खंडेराया चरणी पूजा अभिषेक केला. माघ पोर्णिमा वर्तमान पत्र कात्रणे चंपाषष्ठी उत्सव २०१९ सांगता... (वर्तमानपत्र कात्रण) चंपाषष्ठी उत्सव -२०१९ (वर्तमानपत्र कात्रण). महाराष्ट्रभरात खंडेरायाच्या करोडोच्या बागायती शेतजमिनी. आमदार मा.अशोकराव चव्हाण व आमदार मा.संजयजी जगताप यांची जेजुरी गडाला भेट जेजुरी रेल्वे स्थानकाच्या प्रवेशद्वाराला जेजुरी गडाच्या महाद्वाराची प्रतिकृती सोमवती अमावास्येनिमित्त जेजुरी गडावर यात्रेला सुरुवात १७ तास रंगला जेजुरीचा मर्दानी दसरा जेजुरी गडावर दसरा उत्सवाची तयारी खंडोबा गडावर विद्युत रोषणाई दसरा उस्तवा निमित्त जेजुरी गड नवरात्र उत्सव प्रारंभ सकाळ-जेजुरीच्या उत्सवाची परदेशातही भुरळ लोकमत : २०१७ सालातील जगातील सर्वोत्कृष्ट फोटो मराठी महिन्याप्रमाणे दिनदर्शिका आंतरराष्ट्रीय स्पर्धे मध्ये क्र.१ आलेले छायाचित्र गणेशोत्सव २०१९ दुष्काळ ग्रस्त शेतकऱ्यांना बी बियाणे वाटप कोल्हापूर जिल्हा पूरग्रस्त गाव घेणार दत्तक वाडी वस्तीना पिण्याचे पाणी पुरविले दुष्काळ ग्रस्त गावांना पाणी वाटप दसरा उत्सव सामुदायिक विवाह सोहळा श्री खंडोबा - श्रीमंत देव मंदिरामध्ये हरविलेल्या मुलीला तिच्या घरी सोडले दर्शनाकरिता आलेल्या अनाथ मुलांना शालेय साहित्य वाटप मतदान जनजागृती कार्यक्रम कळस पूजन सोन्याचा कळस पूजन गावदेवी जानाई मंदिर जीर्णोद्धार डायलेसिस खर्च फक्त 100 रुपये डायलेसिस सेंटर डायलेसिस सेंटर उद्घाटन शिखर काठी छत्रपती शिवाजी राजे जयंती उत्सव २०१९ रंगपंचमी २०१९ ज्ञानेशवर महाराज पालखी सोहळा २०१८ महाशिवरात्र २०१९ माघ पोर्णिमा मंदिर माघ पोर्णिमा नेत्रदीपक किरणोत्सव गणेशोत्सव २०१८ चंपाषष्ठी विशेष देव दिवाळी अर्थात चंपाषष्ठी सहधर्मादाय आयुक्त सो ,पुणे यांची भेट चंपाषष्ठी घटस्थापना चंपाषष्ठी उत्सव २०१८ सोमवती यात्रा जून २०१९ तेलहंडा नवरात्री निमित्त विद्युत रोषणाई विकास आराखडा चर्चा वृक्षारोपण भाविक भक्तांनी देणगी दान केलेली जुनी नाणी 200 वर्षापूर्वीची नाणी सन २०१९ विवाह सोहळा विशेष पोलीस महानिरीक्षक नांगरे पाटील साहेब भेट लग्नसराई मुळे नव वधू -वर दर्शनासाठी गर्दी क्षेत्र कडेपठार गणपुजा तीर्थक्षेत्र विकास आराखडा चर्चा बाबासाहेब आंबेडकर जयंती

Following items are strictly disallowed in and around the temple premises and can attract penal action in case of violations.